Kiên quyết xử lý các trường hợp tái vi phạm khai thác cát

Thực hiện Chỉ thị số 29/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động khảo sát, thăm dò, khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát, sỏi lòng sông, thành phố Hà Nội đã chỉ đạo khá quyết liệt tới các ngành chức năng, đặc biệt là các cấp chính quyền địa phương. Tuy nhiên, thực tế kiểm tra thời gian gần đây cho thấy, hoạt động khai thác cát trái phép từ lòng sông vẫn còn diễn ra khá phổ biến gây thất thoát nguồn tài nguyên, ảnh hưởng đến an toàn giao thông đường thủy và vi phạm trật tự quản lý trong lĩnh vực hoạt động khoáng sản.

Ảnh minh họa. Nguồn: Vietnamplus.vn

* Nhiều đơn vị khai thác, trung chuyển cát sỏi không phép

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết: Từ năm 2008 đến tháng 3/2013, trên địa bàn thành phố đã cấp 21 Giấy phép thăm dò và Giấy phép khai thác cát, trong đó có 13 Giấy phép thăm dò cát, 8 Giấy phép khai thác cát. Song đến tháng 3/2012, trên địa bàn các quận, huyện chỉ còn 11 Giấy phép khai thác cát còn hiệu lực. Đối với bến bãi trung chuyển vật liệu xây dựng, hiện toàn thành phố có 140 bến bãi trung chuyển vật liệu xây dựng được cấp phép hoạt động bến thủy nội địa

Để triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị 29/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, 5 năm qua, Hà Nội đã thành lập nhiều Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra hoạt động khai thác, trung chuyển cát sỏi tại các địa phương. Kết quả, 152 đơn vị khai thác, trung chuyển cát, sỏi đã bị đình chỉ hoạt động do không có giấy phép và chưa đủ thủ tục pháp lý về đất đai, môi trường. Đồng thời, các Đoàn kiểm tra đã xử lý vi phạm hành chính 42 đơn vị về hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ vật liệu xây dựng không có nguồn gốc hợp pháp.

Song song với việc chỉ đạo các Sở, ngành chức năng tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm, thành phố Hà Nội cũng chỉ đạo các quận, huyện rà soát, kiểm tra hoạt động khai thác cát, sỏi và áp dụng nhiều biện pháp xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật. Theo báo cáo của các địa phương, đã có 18 tàu thuyền hút cát không phép bị thu giữ; nhiều đơn vị hút cát trái phép bị xử phạt hành chính với số tiền lên tới hàng chục tỷ đồng. Các quận, huyện đã tổ chức giải tỏa, đình chỉ 52 bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng không phép; kỷ luật một số xã, phường, hợp tác xã ký hợp đồng không đúng thẩm quyền cho các tổ chức, cá nhân thuê đất hoạt động trung chuyển vật liệu xây dựng. Trong đó, các vi phạm tập trung ở các huyện như: Thường Tín, Mỹ Đức, Phú Xuyên, Đông Anh, Phúc Thọ, Từ Liêm, Thanh Trì.

* Hiệu lực xử lý chưa mạnh

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Hồng Khanh thẳng thắn thừa nhận: Mặc dù Hà Nội đã nỗ lực trong công tác quản lý hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi, song đến nay vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Đặc biệt, hoạt động khai thác cát trái phép bằng hình thức hút cát từ lòng sông đưa lên tàu vận chuyển đến các bãi trung chuyển cát, sỏi vẫn diễn ra khá phổ biến và phức tạp.

Tương tự, hoạt động bến bãi, trung chuyển vật liệu xây dựng cũng gây bức xúc cho người dân địa phương. Một số cơ sở sử dụng đất chủ yếu là thuê thầu trái phép của UBND xã, phường, thị trấn; một phần thuê của hợp tác xã nông nghiệp – dịch vụ hoặc đất nông nghiệp thuộc quỹ I đã giao cho hộ gia đình, cá nhân. Nhiều trường hợp không thực hiện thủ tục pháp lý về môi trường, do vậy môi trường khu vực hoạt động không được kiểm soát. Mặt khác, các bến bãi trung chuyển vật liệu xây dựng (đặc biệt là cát đen) không rõ nguồn gốc đã làm gia tăng hoạt động khai thác cát trái phép trên các sông thuộc địa bàn Hà Nội.

Lý giải nguyên nhân dẫn đến những tồn tại trên, UBND thành phố Hà Nội cho rằng, hoạt động quản lý bến bãi, trung chuyển vật liệu xây dựng gắn liền với công tác quản lý sử dụng đất của chính quyền cấp xã, phường c hưa được chặt chẽ, nhất là việc xử lý vi phạm chưa mạnh.

Hàng năm, UBND các quận, huyện, các ngành chức năng đều tiến hành kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính và yêu cầu đình chỉ hoạt động đối với các đơn vị, cá nhân vi phạm, tuy nhiên hiệu lực xử lý chưa cao, hiện tượng “tái” hoạt động sau đình chỉ vẫn còn diễn ra khá phổ biến.

Một nguyên nhân nữa là đa số các bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng không có phép đều hình thành trước khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực, quy mô nhỏ, chủ đầu tư không đủ năng lực nên việc lập hồ sơ xin thuê đất ven song theo Luật gặp nhiều khó khăn…

* Kiên quyết xử lý hình sự các trường hợp tái vi phạm

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Hồng Khanh cho biết, trong năm nay, cùng với việc hoàn thành Dự án điều chỉnh, bổ sung quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản nhằm tạo cơ sở thuận lợi cho công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này, thành phố đã chỉ đạo ngành Tài nguyên – Môi trường và các quận, huyện phối hợp với các Sở, ngành tăng cường kiểm tra, xử lý kiên quyết, triệt để những đơn vị hoạt động không phép. “Trường hợp xử lý hành chính không hiệu lực sẽ lập hồ sơ xử lý theo hình sự” - ông Khanh nhấn mạnh.

Cũng theo chỉ đạo của thành phố, Sở Tài nguyên và Môi trường và Sở Giao thông Vận tải phải khẩn trương phối hợp với cơ quan Cảng vụ Đường thủy nội địa khu vực II kiểm tra, rà soát lại việc cấp phép hoạt động bến thủy nội địa cho các tổ chức, cá nhân; yêu cầu tất cả các trường hợp phải có hợp đồng thuê đất đúng pháp luật, tránh tình trạng cấp phép đang sử dụng đất trái phép như hiện nay.

monre.gov.vn